De R in de maand

De R is in de maand en dus wordt er weer heel wat geniesd, geproest en gehoest. Het is ook de maand dat je hoopt op een “Indian Summer”, helaas dit jaar weer niet.

“De nazomer, oudewijvenzomer of sint-michielszomeris de periode van begin september tot half november waarin het nog zomerachtig weer kan zijn. Weliswaar daalt in deze tijd van het jaar de gemiddelde middagtemperatuur in De Bilt van ongeveer 20 graden naar 9 graden, maar er zijn ook regelmatig periodes die volledig aan de zomer doen denken. De opleving van de zomer is zo opmerkelijk dat de nazomerperiodes in verschillende landen eigen namen hebben gekregen.
In het Nederlands spreken we van oudewijvenzomernaar het voorbeeld van het Duitse Altweibersommer. Oorspronkelijk komt het begrip uit de Noordse of Germaanse mythologie, waarin noodlotsgodinnen wevend of spinnend werden voorgesteld. Het spinnen van deze lotsgodinnen beeldde het spinnen van de menselijke levensdraden uit. De term oudewijven kan ook terug worden gevoerd op een vrouwelijke watergeest met lange witte haren. Later kreeg het betrekking op oude breiende vrouwen en aan veldspinnen die bij rustig nazomerweer lange draden spinnen.

De Zweden noemen mooi nazomerweer Brittsommar, naar de heilige Brigitta (8 oktober). In Tsjechië spreekt men van de Babí léto (patron St. Wenzeslaw, gevierd op 28.9.). Engeland noemt het St. Luke’s little summer (18 oktober), Frankrijk l’été de St. Dénis (vanaf 9 oktober) en Italië noemt warmte rond midden oktober de zomer van Theresia. Duitsland kent naast de Altweibersommer(eind september) ook Allerheiligensommer(begin november) en in het noorden van Noord-Amerika staat de nazomer bekend als Indian summer of été indien. Rusland heeft de babje ljeto, wat “(oude) vrouwenzomer” betekent. Een verklaring voor deze naamgeving is dat de Russische zomer maar kort zou zijn, net als het geluk dat een Russische vrouw in haar leven heeft”( bron Wikipedia).

Reden om u deze feiten en feitje te laten weten is gelegen in het volgende; ten eerste was de eerste herfststorm van het seizoen en ten tweede; deze week kwam ik een oud zwijmellied tegen; l’été indien van Joe Dassin. Gek genoeg hou ik van sommige zwijmelliedjes, zonder dat ik er een legitieme verklaring voor heb. Dan zit het dus ergens in het hart verstopt en dat is dan ook maar goed zo. Zo ook met dit toch al oude liedje in de uitvoering van Joe Dassin.
Nu ben ik niet zo geweldig met songteksten, ik moet er echt voor gaan zitten om er naar te luisteren; welke teksten zingen ze en dan moet het nog enigszins tot me doordringen. Nu zijn er een paar slechte vertalingen van dit Franse lied ( gezongen door deze geboortige Amerikaan van Joodse afkomst) maar het gaat duidelijk over het seizoen. Over een lief(de) en over de herfst die in al z’n prachtige kleuren fantastisch kan zijn. Een Indian Summer, waar ik bij het horen van die woorden voor mezelf allerlei associaties heb gemaakt zonder direct te weten wat u nu weet. Mooi en genoeglijk.
Hij leeft overigens allang niet meer Joe, geboren in 1938 en gestorven in 1980, maar zijn stem en de sfeer die het lied bij mij oproept blijven bestaan, leve Joe.