Bijna wil ik schrijven, ik heb genoten op 4 mei maar dat doet het minst recht aan wat ik bedoel. 4 mei heeft, dit jaar, 75 jaar na de bevrijding van Nederland, een verpletterende indruk gemaakt. Dat begon al met de speech van Arnon Grunberg in de Nieuwe Kerk in Amsterdam, wat een speech. Soms zit hij er, wat mij betreft, goed naast maar deze is om in te lijsten. Beklemmend en vanuit het eigen perspectief geschreven en heel goed voorgedragen. Met een inhoud om te huiveren waaraan hij zelf, in zijn toespraak ook refereert; het zijn de details die maken dat wij ons de geschiedenis herinneren. Om vervolgens via twee gruwelijk gedetailleerde verhalen mee te nemen in zijn idee over herinneren, over het denken in groepen en hoe de politiek zijn verantwoordelijk niet neemt als het gaat om ” de gif van het woord” . Mijn vrije vertaling van de toespraak, klopt helemaal. Dat de kritiek op zijn toespraak vrijwel direct losbarstte op Twitter maakt het dit moment in de tijd alleen maar waardevoller. Hij, Grunberg, sprak over Marokkanen als groep die weg gezet wordt. Hij heeft die groep alleen maar aangehaald omdat zij ook een groep vormen die op een andere manier vervolgd wordt, het was bedoelt als voorbeeld en Grunberg had ook een andere groep kunnen benoemen. Het gif waarvoor hij zelf zo waarschuwde droop ervan af bij de kanonnades op Twitter. Zijn boodschap kwam bij mij, an het andere Klinkertje binnen als een mokerslag, zo juist en zo van nu. De groep die hij gebruikte als voorbeeld had natuurlijk net zo goed de groep alleenstaande kinderen in Griekenland kunnen zijn, of vult u zelf iets anders in.
Nadat we net een beetje bekomen waren van Arnon volgde een wandeling naar het monument op de Dam door Willem Alexander en Maxima. Nadat de taptoe had geklonken en de twee minuten stilte waren geweest was het tijd voor een van Willem. Van de ene in de andere verbazing vielen we, wat een prachtige toespraak. Voor het eerst naturel, ontspannen en zo door hem omarmd als iets van hemzelf. Dat kon je aan alles merken en toen hij de woorden uitsprak dat Sobibor in het Vondelpark begon werd het een tijdloze speech, past op elk moment in elke situatie. Dat hij daarna zijn overgrootmoeder Wilhelmina bewonderde en verguisde in een zin was een enorme bonus die vooral op andere plekken begrepen werd. Het hield hem bezig en dat kan ik alleen begrijpen vanuit zijn persoonlijke geschiedenis die gedomineerd is geweest door een Duitser die wij al heel lang geleden tot mooiste mens en Duitser van allemaal hebben verklaard. Zijn vader, prins Claus, heeft op de schouder van Willem mee geschreven aan deze speech, die, net als die van Arnon Grunberg, wat mijn betreft direct in het Vaderlandse Canon der recente geschiedenis kan.
Ga naar de inhoud
